NAFAKA VE NAFAKANIN ARTIRILMASI DAVALARI KANUNDAN DOĞAN BİR ALACAĞIN TESPİTİ VE TAHSİLİ DAVASI NİTELİĞİNDE OLUP DAVANIN AÇILDIĞI TARİHTEN İTİBAREN HÜKÜM İFADE ETTİĞİNDEN NAFAKANIN KALDIRILMASINA DAVA TARİHİNDEN İTİBAREN HÜKMETMEK GEREKİR.
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGITAY İLÂMI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Salihli 1. Aile Mahkemesi
TARİHİ : 14.07.2023
SAYISI : 2023/31 E., 2023/394 K.
DAVACI : K1 vekili Avukat K2
DAVALI : K3 vekili Avukat K4
DAVA TARİHİ : 16.01.2023
KARAR : Davanın kabulüne
TEMYİZ EDEN : Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü
Taraflar arasında, İlk Derece Mahkemesinde görülen yardım nafakasının kaldırılması davasında davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince istinaf incelemesinden geçmeden kesinleşen kararın kanun yararına temyizen incelenmesi Adalet Bakanlığı tarafından istenilmiş olmakla; Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalının yardım nafakası aldığını ancak eğitim hayatının sona erdiğini ve çalışmaya başladığını belirterek icra dosyasında nafakanın kaldırılmasının istendiği 18.11.2022 tarihinden aksi halde dava tarihinden itibaren yardım nafakasının kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir,
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde dava tarihi itibariyle nafakanın kaldırılması yönünden davayı kabul ettiğini beyan etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davanın kabulü ile davalı için
hükmedilen aylık 450,00 TL yardım nafakasının 18.11.2022 tarihinden itibaren kaldırılmasına (miktar itibariyle kesin olmak üzere) karar verilmiştir.
2. Davalı vekilinin kesin karara karşı yaptığı istinaf başvurusu İlk Derece Mahkemesinin 20.09.2023 tarihli ek kararı ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 346 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca reddedilmiş, ek karara yönelik istinaf başvurusu ise İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 18 . Hukuk Dairesinin 01.11.2023 tarihli, 2023/2683 Esas, 2023/2019 Karar sayılı karan ile esastan reddedilmiştir.
IV. KANUN YARARINA TEMYİZ
A. Kanun Yararına Temyiz Yoluna Başvuran
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararının kanun yararına temyizen incelenmesi Adalet Bakanlığı tarafından istenilmiştir.
B. Temyiz Sebepleri
Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü 06.12.2023 tarihli kanun yararına temyiz dilekçesinde; ön inceleme tutanağı imzalanmadan süresinde verilen cevap dilekçesinde davalı vekili tarafından dava kabul edildiği halde Mahkemece tahkikat aşamasına geçilerek yargılamaya devam edilmesi ve nafakanın kaldırılmasına dava tarihinden itibaren hükmedilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesinin hatalı olduğunu belirterek kararın kanun yararına temyizen incelenerek bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davayı kabul beyanından sonra tahkikat aşamasına geçilip geçilmeyeceği, nafakanın kaldırılması davasında dava tarihinden önceki bir tarih için nafakanın kaldırılıp kaldırılmayacağı, kanun yararına bozma koşullarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Kanun’un 363 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca ilk derece mahkemelerinin kesin olarak verdikleri kararlar ile istinaf incelemesinden geçmeden kesinleşmiş bulunan kararlarına karşı yürürlükteki hukuka aykırı bulunduğu ileri sürülerek Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına temyiz yoluna başvurulur.
2. Temyiz talebi Yargıtayca yerinde görüldüğü takdirde, 6100 sayılı Kanun'un 363 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca karar kanun yararına bozulur ve bu bozma, kararın hukuki sonuçlanın ortadan kaldırmaz.
3.4721 sayılı Türk Medeni Kanuıııt'nun (4721 sayılı Kanun) 364 üncü maddesi, 6100 sayılı Kanunun 316 ncı, 318 inci, 320 ve 321 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Nafaka davaları basit yargılama usulüne tabidir. (6100 sayılı Kanun 316 ncı madde) Basit yargılama usulünde yapılan ilk duruşmada dava hakkında hüküm verilmeyen durumlarda, mahkeme tahkikata başlar ve tahkikat duruşması için tarafları duruşmaya davet eder. 6100 sayılı Kanunun 320. maddesi uyarınca, basit yargılama usulünde ön inceleme aşaması bulunmakla birlikte ön inceleme için ayrı, tahkikat için ayrı duruşma günleri belirlemek yerine ön inceleme aşamasından sonra aynı duruşmada tahkikat aşamasına geçilmesinin mümkün olduğu ve özellikle somut olayda davalının cevap dilekçesi ile davaya son veren bir taraf işlemi olan davayı kabul ettiğine yönelik beyanı da nazara alındığında, mahkemece ayrı bir tahkikat günü belirlenerek yargılamaya devam edilmesi doğru görülmemiştir.
2. Nafaka ve nafakanın artırılması davaları kanundan doğan bir alacağın tespiti ve tahsili davası niteliğinde olup, davanın açıldığı tarihten itibaren hüküm ifade eder (28.11.1956 tarihli ve 15 Esas, 15 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı). Buna göre, yardım nafakasının kaldırılmasına dava tarihinden itibaren hükmetmek gerekirken; yazılı şekilde karar verilmesi usul ve kanuna aykırı görülmüş ve bozmayı gerektirmiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeple;
Adalet Bakanlığının 6100 sayılı Kanun’un 363 üncü maddesinin birinci fıkrasına dayalı kanun yararına temyiz isteminin kabulü ile kararın sonuca etkili olmamak üzere KANUN YARARINA BOZULMASINA,
Dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına gönderilmesine, 17.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
